... تألیف کتابی است که مولف فقط مطالبی را از مواضع متفرقه در آن جمع کرده و بین آنها الفت ایجاد می کند بی آنکه در آن از خود تحقیقات و مطالب علمی داشته باشد ، اما تصنیف آن است که فراهم کننده آن مطالب ، مطالب علمی و تححقیقات و نتایج افکار و معلومات خود را بیاورد .
در عین حال باید توجه داشت که رابطه منطقی میان تألیف و تصنیف از میان نسب أربعه در علم منطق ، عموم و خصوص مطلق است .
شرح رساله رابطه میان علم و دین ص 112
سلام علیکم
تدوین، هرگونه متون نوشتاری را در هر زمینه شامل می شود مانند:
تدوین قانون، تدوین تاریخ، تدوین خاطرات ....
تالیف، هرگونه کتابی را شامل می شود که شخص یا اشخاصی، مطالبش را از منابع دیگر گرفته و با جمع آوری و الفت دادن میان آن مطالب، اثری را از خود بر جای گذارند.
تصنیف، هرگونه کتابی را شامل می شود که تنها یک شخص و آن نیز بر پایه علوم و مبانی خویش آن را عرضه نماید.
با این بیان، تدوین و تالیف یک اثر مثل: مقاله و رساله ... توسط یک یا چند نفر ممکن و صحیح است، ولی (معمولا) تصنیف تنها بوسیله یک نفر (شخص متفکر) شکل می گیرد.
والله ولی التوفیق.
بسیار عالی جناب منصور
تشکر