علوم عقلی

علوم عقلی
طبقه بندی موضوعی
آخرین نظرات
نویسندگان

علوم حصولی به حقیقی و اعتباری تقسیم می شود.

پنجشنبه, ۲۸ خرداد ۱۳۹۴، ۰۱:۵۷ ب.ظ

علوم حصولی به حقیقی و اعتباری تقسیم می شود.

و الحقیقی هو المفهوم الذی یوجد تارة فی الخارج- فیترتب علیه آثاره و تارة فی الذهن- فلا یترتب علیه آثاره الخارجیة کمفهوم الإنسان- و لازم ذلک أن تتساوى نسبته إلى الوجود و العدم- و هذا هو الماهیة المقولة على الشی‏ء فی جواب ما هو-.

و الاعتباری خلاف الحقیقی- و هو إما من المفاهیم التی حیثیة مصداقها- حیثیة أنه فی الخارج مترتبا علیه آثاره- فلا یدخل الذهن الذی حیثیته- حیثیة عدم ترتب الآثار الخارجیة- لاستلزام ذلک انقلابه عما هو علیه کالوجود- و صفاته الحقیقیة کالوحدة و الوجوب و نحوها- أو حیثیة أنه لیس فی الخارج کالعدم- فلا یدخل الذهن- و إلا لانقلب إلى ما یقبل الوجود الخارجی- فلا وجود ذهنیا لما لا وجود خارجیا له-.

و أما من المفاهیم التی حیثیة مصداقها- حیثیة أنه فی الذهن- کمفهوم الکلی و الجنس و الفصل- فلا یوجد فی الخارج و إلا لانقلب- فهذه مفاهیم ذهنیة معلومة لکنها مصداقا- إما خارجیة محضة لا تدخل الذهن کالوجود و ما یلحق به- أو بطلان محض کالعدم- و إما ذهنیة محضة لا سبیل لها إلى الخارج- فلیست بمنتزعة من الخارج- فلیست بماهیات موجودة تارة- بوجود خارجی و أخرى ذهنی لکنها منتزعة من مصادیق- بشهادة کونها علوما حصولیة لا یترتب علیها الآثار- فتنتزع من مصادیق فی الذهن-

نهایه الحکمه/علامه طباطبائی/جامعه مدرسین/1402 ه ق /ص 256

 

 

 

  • عیسی شیروانی

اعتباری

خقیقی

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی